مقایسه کیف پول حضانتی (Custodial) و غیر حضانتی (non Custodial)

کیف پول حضانتی Custodial یا غیر حضانتی Non Custodial؟

فناوری نوآورانه و تجربی چیزی است که فضای ارز دیجیتال به دنبال آن است. این نوآوری فضا را به جلو می برد و آن را به مکانی هیجان انگیز تبدیل می‌کند. درست است که هر پروژه ای شایستگی سرمایه گذاری ندارد یا در شرایط فعلی هر توکنی لایق پول شما نیست، اما به هرحال گام هایی در حال برداشته شدن است تا این فضا را به بلوغ برساند. نحوه معامله دارایی‌ها و نگهداری آنها، نمونه ای از این موضوع است که روز به روز درحال پیشرفت است. امروزه کیف پول سخت افزاری، در بحث امنیت نگهداری از دارایی‌های دیجیتال پیشرو محسوب میشود.

تا به حال به این فکر کرده اید که ارز دیجیتال شما چگونه و در کجا ذخیره می‌شود؟ انواع مختلفی از کیف پول های کریپتو وجود دارد که دارندگان توکن‌ها می‌توانند از آنها برای ذخیره ارزهای دیجیتال استفاده کنند. اما به طور کلی می توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد؛ کیف پول های حضانتی Custodial و غیر حضانتی Non Custodial.

بسیاری از مردم اولین ارز دیجیتال خود (که احتمالا بیت کوین بوده است) را از بایننس یا صرافی‌های مشابه خریداری کردند. Binance نمونه ای از صرافی حضانتی یا همان Custodial  است که در خریداری و نگهداری ارز دیجیتال، نقش واسطه را برای شما ایفا می‌کند. هنوز هم بیشتر حجم معاملات در فضای ارزهای دیجیتال از طریق مبادلات سنتی به همین شکل انجام می‌شود. مبادلات غیر حضانتی نیز مانند Switchain، Shapeshift یا Changelly نیز یک گزینه هستند و در دوره‌ای بسیار محبوب بودند. ما همچنین مبادلات غیرمتمرکز مانند DEX ها را داریم که محبوبیت آنها درحال رشد است. مبادلات غیرمتمرکز هنوز به بلوغ کامل نرسیده‌اند، اما مورد توجه بسیاری از اعضای فعال این حوزه هستند.

کیف پول حضانتی مانند کوکوین و بایننس و…، سرویسی است که کلید خصوصی کیف پول شما در دستان آنهاست و هر موقع تصمیم بگیرند می‌توانند در حساب شما دخالت بکنند. در مقابل، اگر از کیف پول غیر حضانتی استفاده می‌کنید، به تنهایی کنترل کاملی بر دارایی های خود دارید. کیف پول سخت افزاری یکی از بهترین نمونه‌های کیف پول Non-Custodial است. اگر کلید عمومی کیف پول‌ها را که همان آدرس کیف پول است را مانند آدرس خانه شما به حساب بیاوریم، کلید خصوصی کیف پول مانند کلید درب ورودی خانه شما است. همانطور که نمی خواهید یک غریبه کلید درب ورودی شما را داشته باشد، نباید اجازه بدهید کسی کلید خصوصی شما را داشته باشد. این به این دلیل است که هر شخص خارجی که به کلید خصوصی کیف پول دسترسی پیدا کند، می‌تواند به طور موثری کنترل دارایی‌های داخل کیف پول را در دست بگیرد و دارایی را به جای دیگری منتقل کند.

درک تفاوت بین کیف پول‌های حضانتی و کیف پول های غیر حضانتی به معنای درک این است که چه کسی کلیدهای خصوصی ما را کنترل می کند! در ادامه نگاه تخصصی تری به تفاوت این دو شیوه نگهداری خواهیم انداخت.

کیف پول حضانتی Custodial چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست،کیف پول حضانتی یک واسطه‎‌ایست که از دارایی‌های شما حضانت میکند و در فضایی که به شما اختصاص میدهد، از دارایی های شما برایتان نگهداری می‌کند. این بدان معناست که یک شخص ثالث کلیدهای خصوصی شما را به جای شما نگه می دارد و مدیریت می کند. به زبان ساده‌تر، شما کنترل کاملی بر دارایی خود نخواهید داشت. در روزهای اولیه بوجود آمدن بیت کوین، همه کاربران مجبور بودند کیف پول و کلیدهای خصوصی خود را ایجاد و مدیریت کنند. «بانک خود بودن» مزایای زیادی به همراه دارد که همین حالا هم خیلی از نهنگ‌های بزرگ بازار ارزهای دیجیتال از واریز دارایی‌هایشان به صرافی و فضای Custodial اجتناب میکنند.

بد نیست بدانید در روزهای اخیر، با آغاز درگیری ها در اوکراین بین روسیه و این کشور، دولت ها از تکمیل تراکنش‌ کیف پول‌های حضانتی برای شهروندان در مناطق خاص جلوگیری کرده‌اند. دولت کانادا حتی اخیرا تلاش کرد تا دارایی‌های گروهی از حامیان اعتراضات کامیونداران را که بودجه اعتراض را تأمین می کردند مسدود کند. آیا این چیزی جز دخالت مستقیم بر دارایی افراد است؟

Coinbase، Binance، Kraken، Bitfinex, Kucoin و… همه صرافی‌هایی هستند که از طریق آنها مبادله با واسطه یا حضانتی انجام می‌گیرد. این صرافی‌ها به خوبی شناخته شده‌ هستند و مقادیر زیادی ارز دیجیتال از طریق پلتفرم‌هایشان در حال جابجایی است. کیف پول‌های این صرافی‌ها به نوعی حضانت دارایی‌های شما را برعهده می‌گیرند در نتیجه ارز دیجیتال شما را را در اختیار دارند. به علاوه اینکه نگهبان کلیدهای خصوصی شما هستند.

شاید جالب باشد بدانید که معاملات در صرافی‌های متمرکز، خارج از اکوسیستم بلاکچین انجام می‌شود به این معنی که معاملات به جای تایید شدن توسط بلاکچین، در ترازنامه صرافی‌ها ردیابی می‌شود. این مساله اجازه می‌دهد تا معاملات سریعتر و ارزانتر انجام شود اما منجر به عدم شفافیت می‌شود. همین عدم شفافیت بزرگترین تناقضی است که این فضا با ماهیت بوجود آمدن بلاکچین ایجاد میکند.

ثبت حساب و تأیید هویت نیز لازمه مبادله این نوع صرافی ها است. این نه تنها روند معاملات را کند می‌کند، بلکه شما را مجبور می‌کند اطلاعات حساسی را به صرافی بدهید و مجبور هستید که اعتماد کنید. اما استفاده از این نوع صرافی‌ها مزایایی هم دارد. مانند امکان واریز و برداشت ارز فیات، حجم معاملات بالا و اغلب نبود محدودیت مالی از جمله ویژگی‌های مثبت قابل ذکر مبادلات حضانتی است.

اگرچه این مبادلات به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما هرگز نتوانستند اعتماد کامل مشتریان را جلب کنند. به خصوص زمانی که به خاطر میاورند چندین بار دارایی مشتریان در این صرافی‌ها به دلیل هک، توقیف یا بسته شدن پلتفرم از دست رفته است و افراد زیادی به واسطه نگهداری ارزهای دیجیتال در بستر حضانتی Custodial، ضررهای هنگفتی را تجربه کردند. حتی معتبرترین نام‌ها مانند Coinbase دوره‌هایی را از سر گذراندند که دسترسی به دارایی مشتریان ممکن نبود. اما متاسفانه هنوز هم کسانی هستند که این اشتباه را مرتکب می‌شوند و به جای انتقال دارایی‌شان به کیف پول سخت افزاری ایمن مانند لجر، کول ولت، الیپال و… ارزهای دیجیتال را در صرافی نگه میدارند.

کیف پول غیر حضانتی Non Custodial چیست؟

کیف پول غیر حضانتی کیف پولی است که تنها مالک آن است که کلیدهای خصوصی را در اختیار دارد و کنترل می کند. برای کاربرانی که خواهان کنترل کامل بر دارایی خود هستند، کیف پول‌های Non Custodial بهترین گزینه هستند. از آنجایی که هیچ واسطه ای وجود ندارد، می توانید ارزهای دیجیتال را به طور مستقیم از کیف پول خود معامله کنید. این گزینه خوبی برای معامله گران و سرمایه گذارانی است که به دارایی خود اهمیت بیشتری میدهند و البته می دانند چگونه کلیدهای خصوصی و عبارات اولیه خود را مدیریت و محافظت کنند.

همچنین در کنار یک کیف پول غیر حضانتی، صرافی‌هایی نیز وجود دارند که متمرکز نیستند و خبری از فضای Custodial هنگام انجام معاملات نیست. SushiSwap، PancakeSwap، و… نمونه‌های محبوبی از صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که اصطلاحا به آنها Dex هم گفته میشود. یک صرافی غیر حضانتی پول شما را مانند یک صرافی متمرکز نگه نمی دارد و پس از مدت کوتاهی، ارز دیجیتال به طور خودکار در اختیار شما قرار می گیرد. چگونه می‌توان معاملات را به گونه‌ای انجام داد که نقدینگی و امنیت را تضمین کند در عین که حال راحتی و کاربر پسند بودن را هم حفظ کند؟ بله درست حدس زدید، جواب مبادله «غیر حضانتی» است! از طریق مبادلات Non Custodial هیچ حساب کاربری مورد نیاز نیست. این فرآیند به اندازه کافی ساده است تا حتی بی تجربه ترین معامله گران نیز بتوانند یک تراکنش را تکمیل کنند. این واقعیت که در صرافی‌های غیرمتمرکز و به طور کلی فضای غیر حضانتی، هیچ حساب کاربری برای معاملات مورد نیاز نیست، این مدل را برای افرادی که فقط می خواهند یک معامله سریع انجام دهند، عالی میکند. همچنین برای افرادی که در سپردن اطلاعات شخصی برای معاملات خود مردد هستند نیز بینظیر است.

 

البته کیف پول نرم افزاری نیز یک نوع کیف پول غیر حضانتی و Non Custodial محسوب میشود، اما در اینجا به تفضیل به مقایسه کیف پول سخت افزاری و نرم افزاری پرداخته‌ایم.

کدام کیف پول ارز دیجیتال بهتر است؟

همانطور که بحث شد، نقطه ضعف اصلی کیف پول‌های حضانتی این است که باید وجوه و کلیدهای خصوصی خود را به شخص ثالث بدهید که این خود مساله بسیار مهمی است. همچنین در بیشتر موارد، این ارائه دهندگان خدمات به تأیید هویت (KYC) نیز نیاز دارند. اما در مقابل، کیف پول‌های غیر حضانتی کنترل کامل بر کلیدها و وجوه شما را فراهم می‌کنند. به عبارت دیگر، دارایی های شما واقعاً مال شماست و می توانید بانک خود باشید. علاوه بر این، تراکنش‌ها سریع‌تر انجام می‌شوند زیرا لازم نیست منتظر تأیید برداشت باشید. در نهایت، بدون متولی، هزینه‌های نگهداری اضافی را نیز متحمل نمی‌شوید، که بسته به ارائه‌دهنده خدماتی که انتخاب می‌کنید ممکن است پرهزینه باشد.

در ادامه نگاهی به اجمالی به ویژگی‌های این دو کیف پول می اندازیم ؛ 

 

کیف پول غیر حضانتی Non Custodial	کیف پول حضانتی Custodial
در اختیار کاربر	در اختیار صرافی	کلید خصوصی
راحت	نیازمند به ساخت اکانت	دسترسی
کم	زیاد	کارمزد تراکنش
زیاد	کم	امنیت
کم	زیاد	پشتیبانی
ندارد	دارد	نیاز به احراز هویت

 

کلام آخر

این دلایل و چند دلیل دیگر وجود دارد که پروژه‌ها در این حوزه سخت مشغول هستند تا جایگزین‌های مناسبی برای مبادلات حضانتی Custodial کشف کنند. برخی صرافی‌های متمرکز را «بانک های بزرگ» فضای ارز دیجیتال می‌دانند که از غیرمتمرکز بودن این فضا که اصل اساسی بلاکچین است جلوگیری میکنند. بسیاری از مردم احساس می‌کنند که معایب کیف پول‌های حضانتی بیشتر از جوانب مثبت آن است به همین دلیل است که پروژه‌های زیادی تلاش خستگی ناپذیری برای ایجاد دوره جدیدی در دنیای تجارت کرده‌اند. اما در حال حاضر هنوز هم مبادلات حضانتی Custodial در فضای کریپتو مسلط هستند. حجم تراکنش‌های آنها در شرایط فعلی دست نیافتنی بنظر میرسد است اما به دلیل ارائه راه‌حل‌های جایگزین، تسلط آنها میتواند رو به افول باشد.

کیف پول‌های غیر حضانتی نیازی به اعتماد بیرونی یک مؤسسه یا سازمان ندارند بنابراین هیچ مؤسسه ای نمی‌تواند از انجام معاملات خودداری کند. با این حال، نباید فراموش کرد که استفاده از کیف پول‌های Non Custodial به آسانی کیف پول‌های Custodial نیست. هنگام استفاده از کیف پول غیر حضانتی، کاربران باید به خاطر داشته باشند که اگر کلید خصوصی را گم کنند، دارایی موجود در کیف پول برای همیشه گم می‌شوند. کاربران باید مجموعه‌ای از روش‌ها را برای به حداکثر رساندن امنیت و محافظت از کلیدهای خصوصی ایجاد کنند تا از مزایای کامل کیف پول سخت افزاری برخوردار شوند. کیف پول‌های Non Custodial راهی عالی برای اطمینان از عدم دستکاری یا مصادره دارایی‌های کاربر هستند اما در ازای این آزادی، مسئولیت زیادی بر عهده دارنده کلید خصوصی است. فراموش نکنیم، یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد ارز دیجیتال این است که هر کاربر آزاد است تصمیم بگیرد که چگونه دارایی‌ها را برای خود نگه دارد. به خاطر داشته باشید که چه از کیف پول حضانتی یا غیر حضانتی استفاده می‌کنید، همیشه باید مراقب باشید و بهترین شیوه‌ها را برای افزایش امنیت وجوه خود اتخاذ کنید.

ما در تی سی استور، همواره از لحظه خرید تا نگهداری کلیدهای خصوصی کیف پول سخت افزاری در کنار شما هستیم.